AKTUALNOŚCI Miejskiej Biblioteki Publicznej w Hajnówce

20 listopada 2025 r. w Bibliotece odbył się kolejny wykład z cyklu „Przystanek Historia”, przeprowadzony przez pracownika białostockiego Oddziału IPN p. Bogusława Łabędzkiego. Tym razem prelekcja dotyczyła osób pochodzących z naszego regionu – pp. Marii i Cyryla Nazaruków z Chrabostówki. P. Łabędzki na podstawie dokumentów i relacji rodziny opisał koleje losu małżonków, poczynając od powołania Cyryla Nazaruka do wojska w 1939 r. i jego udziału w kampanii wrześniowej, przez czas pobytu w obozie jenieckim i dalsze walki w armii Berlinga, aż do momentu jego powrotu do rodzinnej wsi po wojnie.

Przedstawił szeroki kontekst historyczny i społeczny czasów po 1945 r., zwłaszcza dotyczący stosunku ludności naszych terenów do ZSRR i procesu kolektywizacji rolnictwa. Powiązał to z postawą bohatera wojennego Cyryla Nazaruka i jego żony Marii, aresztowanej przez Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Bielsku Podlaskim w styczniu 1950 r. Maria Nazaruk zmarła w areszcie PUBP, potajemnie pochowaną ją na cmentarzu prawosławnym w Bielsku Podlaskim w nieoznakowanym grobie. Szczególnie poruszający był opis upartego poszukiwania wiedzy o losie Marii i jej grobu przez męża Cyryla, a po jego śmierci – przez ich dzieci. Ich trud zwieńczył finał – przeprowadzone przez IPN poszukiwania na cmentarzu w Bielsku Podlaskim, a następnie badania antropologiczne i genetyczne potwierdziły odnalezienie ciała Marii Nazaruk. Ostatecznie, jej szczątki zostały z honorami pochowane 7 października 2025r. na cmentarzu prawosławnym w Dubinach, w rodzinnym grobie obok męża Cyryla. Pytania uczestników spotkania sprowokowały prelegenta do szerszego opisania działalności poszukiwawczej białostockiego oddziału IPN-u, trudności napotykanych podczas poszczególnych etapów oraz planów na przyszłość w kontekście prowadzonych obecnie prac. Spotkanie zakończyliśmy obietnicą organizacji przez Bibliotekę i IPN podobnych spotkań w roku przyszłym.

Relacja: Alicja Karczewska

Zdjęcia: Agata Mazur